بسم الله الرحمن الرحیم
سالن پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم دانشگاه اصفهان روز گذشته (دوشنبه17-9-1393) میزبان گفتگوی دکتر صادق زیبا کلام و حجت الاسلام علی کشوری باموضوع پیشرفت یا توسعه بود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نقشه راه در این نشست دکتر صادق زیبا کلام ضمن شعاری خواندن بر خی اصطلاحات مانند الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت و سبک زندگی اسلامی- ایرانی افزود: من به این موضوعات اعتقادی ندارم زیرا انتهای این حرف‌های قشنگی که زده می‌شود هیچ چیزی وجود ندارد و سخنرانانی که پیرامون این مسائل صحبت می‌کنند علیه غرب موضع می‌گیرند بدون تبیین این که غرب دقیقاً چه مصداقی دارد و چه کشورهایی غرب به حساب می‌آیند.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با اشاره به توسعه و پیشرفت هند در زمینه آی تی گفت: باید ببینیم کشورهایی که در سه دهه گذشته جهش اقتصادی داشته و از مدار کشورهای درحال توسعه و توسعه نیافته خارج شده‌اند چه الگوها و مدل‌هایی دارند و در حالی که این کشورها پیشرفت کرده‌اند ما همچنان درگیر مفاهیمی نظیر الگوهای اسلامی و شرقی و ایرانی هستیم و تا کنون همه چیز به صورت کلی در این زمینه‌ها مطرح شده است و هنوز چیزی به عنوان الگوی ایرانی اسلامی تولید نشده و روی کاغذ نیامده است.
وی با اشاره به تیترهای روزنامه ها در زمان پیروزی انقلاب اسلامی خاطر نشان کرد: در آن زمان بخش عمده سخنرانی‌ها پیرامون اقتصاد اسلامی و اقتصاد توحیدی بود و صحبتهای بسیاری در این زمینه صورت می گرفت، بنی صدر به علت اینکه به عنوان نظریه پرداز اقتصاد اسلامی معرفی شد در انتخابات پیروز شد و نسل اول انقلاب با تمام وجود به اقتصاد اسلامی معتقد بود که نه غربی است و نه شرقی است.
مدیر گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران تصریح کرد: بخشی از ادبیات آن زمان پیرامون اقتصاد اسلامی بود که شباهت عجیبی به مباحثی دارد که امروزه پیرامون عدالت و الگوی اسلامی پیشرفت و توسعه مطرح می‌شود، در بخش اول این مباحث معایب اقتصاد سرمایه داری مطرح می‌شود و پس از آن در بخش وسیع‌تری معایب اقتصاد سوسیالیستی مطرح می‌شود و پس از بررسی کتاب‌هایی که در این زمینه بود شاهد بودیم که تنها عیب جویی ها مطرح می‌شود و نظری راجع به ماهیت اقتصاد اسلامی ارائه نمی‌گردد که مخاطب چه نظری راجع به اقتصاد اسلامی دارد و تنها کلی گوئی هایی مطرح می‌شود که بی حاصل و بی نتیجه است.
زیبا کلام با اشاره به جنبش هایی که در آمریکا فعال شده‌اند خاطر نشان کرد: اگر فرض کنیم امروز آمریکا نابود شده و عده ای به ایران می‌آیند برای تبیین الگوی اسلامی اقتصاد و سیاست، چه جوابی باید به آنها داد؟ هرجای این کشور را دست بگذاریم پوسیده است، سود بانکی ایران در حالی 20 درصد است که در غرب این سود دو درصد است، صنعت و دیگر بخش‌های سیاسی و اقتصادی کشور نیز به همین صورت است و ما چیزی برای ارائه کردن و الگوی عملی برای کشورهای دیگر نداریم.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه ابتدای انقلاب شعار این بود که اسلام برای همه چیز برنامه دارد اظهار کرد: در طول این 35 سال علیرغم اینکه نظام همه امکانات و میلیاردها دلار درآمد نفتی داشته اما کارایی نداشته است باید کسی باشد که به جای کوبیدن مبانی غرب و تمدن غرب بگوید دستاورد اسلام و نظام اسلامی چه بوده است و در طول این 35 سال نظام توسط چه کسی اداره می‌شده است که هیچ چیز اسلامی نیست و شاهد پیشرفت اسلامی نبوده ایم.
زیبا کلام ضمن تأکید بر این که باید به جای پاک کردن صورت مسأله به حل مسأله پرداخت ابراز داشت: پس از 35 سال که آقای کشوری و همفکران ایشان تمام قدرت را در اختیار داشته‌اند اظهار می‌کنند که آنهایی که در رأس امور بودند غیر اسلامی بوده‌اند و حتی احمدی نژاد را پس از اینکه نظریه های توسعه و پیشرفت اسلامی وی ناکارآمد ظاهر شد با تهمت انحراف و مکتب انحرافی کنار زدند و او را نیز غیر خودی معرفی کردند و این یعنی پاک کردن صورت مسأله از سوی نظام و همفکران آقای کشوری.
همچنین در این نشست حجت الاسلام علی کشوری با اشاره به خطر کلی گوئی و برخورد شعاری با موضوعات مهمی مانند الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت؛ خطر یکسان انگاری توسعه غربی و پیشرفت اسلامی را مهمتر از خطر کلی گوئی دانست و افزود:الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در سال 85 از سوی رهبر معظم انقلاب مطرح شد و باید ببینیم در 8 سال گذشته این مسأله در چه سطحی قرار گرفته و ما در این راستا چه کرده‌ایم، آقای زیبا کلام نباید دچار خلط مبحث شوند: یک بحث این است که از ابتدای انقلاب بحث پیشرفت در کشور مطرح شده و یکی از شعارهای امام خمینی عدالت بوده است و بحث دیگر این است که از سال 85 مسئله الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت مطرح شده است. چرا این مسئله در سال85 مطرح شده؟ برای اینکه وقتی در سطح برنامه ریزی چگونگی تحقق عدالت مطرح شده و کار به مرحله کارشناسی رسیده, کارشناسان توسعه , تحقق عدالت را غیر علمی دانسته اند و با عدالت به صورت کامل مخالفت کرده اند. در اواخر دولت اصلاحات به صورت رسمی به عدم عملی بودن تحقق عدالت در کشور اذعان نمودند. چون کارشناسان توسعه گرا نتوانستند عدالت را محقق کنند؛ مسئله الگوی پیشرفت اسلامی مطرح شده است.
حجت الاسلام کشوری با اشاره به اینکه شعار انقلاب اسلامی عدالت بوده است و نمی‌توان از این هدف مهم انقلاب چشم پوشی کرد گفت: عدالت مسأله بسیاری مهمی است که اسلام بر آن تأکید بسیار دارد و مکاتب مختلف توسعه, هیچکدام نتوانسته‌اند پاسخگوی این مسئله باشند.و قتی در توسعه یافته ترین کشور دنیا(آمریکا) 50 میلیون کوپن غذا توزیع می شود؛ یعنی توسعه نتوانسته برای این ها عدالت ایجاد کند.
دبیر شورای راهبردی الگوی اسلامی پیشرفت با تأکید بر ناکار آمدی مکاتب مختلف توسعه تصریح کرد: مسأله عدالت را نمی‌توان نادیده گرفت و نمی‌توان به نام توسعه عدالت را کنار زد، کسانی که از توسعه سخن می‌گویند باید جوابگو باشند که مسئله عدالت و 81 مسأله ای که در نقشه راه الگوی اسلامی پیشرفت وجود دارد چگونه باید حل شود؟
وی با اشاره به اینکه وقتی بنی صدر مرجع فکری آقای زیبا کلام در فهم اقتصاد اسلامی است؛ گفت:بعد از خواندن کتاب های بنی صدر انتظاری جز آنچه آقای زیبا کلام گفتند نمی‌رود.
حجت الاسلام کشوری ناکارآمدی سیستم بانکی را به دلیل پیاده شدن تئوری های غربی ذکر کرد و افزود: اشخاصی هستند که تئوری های غرب را در کشور پیاده می‌کنند و بعد این تئوری‌های ناکار آمد و مشکل دار را به پای انقلاب اسلامی می‌گذارند، اشخاصی که خود از ابتدا معترف به فاصله داشتن دیدگاه هایشان با اسلام بوده‌اند طرح‌های غربی و غیر اسلامی را در این کشور پیاده می کنند و بعد می گویند فکر انقلاب نمی تواند جامعه را اداره کند.
دبیر شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی:تشکیل سرمایه به محوریت بخش وقف را نمونه ای از نظریات اسلامی مطرح در اولین نقشه راه تولید الگوی پیشرفت اسلامی دانست؛ که با تبیین گسترده آن کارآمدی این نظریه نسبت به نظریه فعلی تشکیل سرمایه(بانک ها) وضوح می یابد.
گفتنی است که در اولین نقشه راه تولید الگوی پیشرفت اسلامی درباره 81
مسئله جهت ساز جامعه ایران بر اساس مبنای هدایت نظامات ذهنی و الگوی نظام سازی
اسلامی نظریه پردازی کاربردی شده است؛ که در این نشست به نظریاتی همچون
"نظریه پیش گیری بنیادین اسلامی از جرم", "نظریه بانک سوالات جهت
ساز", "نظریه بهبود مستمر فضای حاکم بر نهادهای متکفل تربیت"
,"نظریه تشکیل هسته های توازن در نظام برنامه ریزی کشور" و "نظریه
پردازش موضوعات جهت ساز" اشاره شد.
متن کامل و صوت این گفتگوی داغ به زودی منتشر می شود.
مسعود دانشجوی دانشگاه اصفهان